İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİSİ › Yapısal Çelik
|
231
Yapısal çelik terimi, taşıyıcı sistemi çelik olan binalar ile endüst-
riyel tesisler, çok geniş çatılara sahip olan havaalanı yolcu termi-
nalleri, hangarlar, geniş lojistik depolar, AVM, spor salonu, stad-
yum ve asma köprülerde kullanılan çelik için kullanılmaktadır.
Yapısal çelik ile ilgili olarak sektörün temsilcisi olan Türk Ya-
pısal Çelik Derneği (TYÇD) 1992 yılında kurulmuştur. Dernek Av-
rupa Yapısal Çelik Derneği’nde Türkiye’yi de temsil ettiğinden
İngilizce olarak 'Turkish Constructional Steelwork Association'
kelimelerinin baş harflerinden oluşan TUCSA ismini benimsemiş-
tir. TUCSA/TYÇD birçok faaliyet, etkinlik ve komite çalışmaları
ile yapısal çeliği tanıtma ve farkındalığını arttırma çabalarını sür-
dürmektedir.
Türkiye’deki binaların % 5’inde taşıyıcı sistem çeliktir. Türkiye’de
çelik öncelikli olarak endüstriyel yapılarda kullanılmaktadır. Çeliğin
konutlarda kullanımı % 1’i geçmemektedir. 2014 yılında Türkiye’de
üretilen çeliğin % 4’ü yani 1.440.000 tonu yapısal çelikte kulla-
nılmıştır. 2015 yılında yapısal çelik kullanımı 2.000.000 tondur.
Özellikle Yavuz Sultan Köprüsü ile Osmangazi Köprüleri kullanı-
lan yapısal çelik miktarını oldukça arttırmıştır.
Yapımı biterek hizmete açılan Yavuz Sultan Selim Köprüsü,
Osmangazi Köprüsü, İstanbul’da inşaatı süren 3. havalimanı, ku-
rulmakta olan lojistik köyler, ihalesi tamamlanarak inşaatına baş-
lanacak Çanakkale 1915 Boğaz Köprüsü gibi yapılar yapısal çelik
kullanımını arttırmış önümüzdeki yıllarda da talebin canlı kalaca-
ğı tahmin edilmektedir.
2016 YILI SEKTÖR PROFILI
YAPISAL ÇELIK
İstihdam
30.000
Üretim Kapasitesi
4 Milyon Ton
Tüketim (2015)
2.000.000 Ton
İhracat (2016*)
1.200 Milyon USD
YILLAR
(TON)
2000
600.000
2014
1.440.000
2015
2.000.000
Çelik Konstrüksiyon Üretim Kapasitesi
4.000.000 Ton/Yıl
Hafif Çelik Yapı Üretim Kapasitesi
4.000.000 m
2
/Yıl
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, Türk Yapısal Çelik Derneği (TUCSA/TYÇD)
* Tahmin
Kaynak: TUCSA/TYÇD Türk Yapısal Çelik Derneği
*Donatı Çeliği (Betonarme) Hariç
YAPILARDA KULLANILAN ÇELİK *
YAPISAL ÇELİK ÜRETİMİ
Çelik, binalarda maliyet düşürücü, yapım süresini kısaltıcı, ko-
lon çap ve adedini düşürücü, bina toplam ağırlık ve zemin yükü-
nü hafifletici, bina içinde esnek kullanım alanları yaratması gibi
özellikleriyle diğer yapıların yanında çok yenilikçi ve modern bir
yapı malzemesidir.
Türkiye’de hafif çelik yapı inşa etme kapasitesi yıllık 4 mil-
yon m
2
’e ulaşmıştır. Çelik konstrüksiyon üretim kapasitesi 4 mil-
yon tondur.
YILLAR
MILYON USD
2008
300
2014
1.400
2015
1.500
2016*
1.200
Kaynak: Türk Yapısal Çelik Derneği (TUCSA/TYÇD)
* Tahmin
YAPISAL ÇELİK İHRACATI
2015 yılında çelik yapı elemanları ile çelik yapı ihracatı 1,5 mil-
yar USD’dir. 2016 yılı ihracatı 1,2 milyon USD olarak tahmin edil-
mektedir.
