210
|
TÜRK YAPI SEKTÖRÜ RAPORU 2016
Küresel kriz nedeniyle prefabrike sektörü 2009 yılında ciddi
bir üretim kaybı yaşadıktan sonra sektör giderek üretimini arttır-
mış ve 2014 yılında 2.030.306 m
3
üretim seviyesini yakalamıştır.
2015 yılı üretimi ise % 16,6 gerileyerek 1.693.908 m
3
'e inmiştir.
2015 yılında ürün bazında 942.488 m
3
üstyapı, 438.533 m
3
alt-
yapı, 281.023 m
3
çevre elemanı ile cadde mobilyası ve 31.864 m
3
santrifüj beton direk imalatı olmak üzere toplam 1.693.908 m
3
üretim gerçekleştirilmiştir.
Ülkemizde, betonarme yapılarda prefabrikasyon teknolojisinin
yaygın olarak kullanılması 1960’lı yıllarda başlamıştır. Beton pre-
fabrikasyon sanayinin bugün ulaştığı düzeyde ise her türlü az ve
çok katlı yapılar (konut, ticaret, genel hizmet, eğitim, turizm, spor
yapıları vb.), ulaşım yapı elemanları (boru, menfez, elektrik ve te-
lefon direkleri, trafo binaları vb.) ve çevre düzeni elemanları ya-
pılabilmekte ve üretilebilmektedir. Ülkemizde prefabrikasyon üre-
timinde ileri teknolojiler kullanılmakla birlikte tüketim tarafında
henüz prefabrikasyon teknolojileri yeterince tanınmamaktadır.
Ülkemizde prefabrikasyonu tanıtmak ve yaygınlaştırmak, tek-
nolojik altyapısını oluşturmak amacıyla sektörün kurumsal tem-
silcisi olarak 1984 yılında Türkiye Prefabrik Birliği kurulmuştur.
Üyeler tarafından yaratılan istihdam 5.275 kişi, işletilen te-
sis sayısı 48’dir. Türkiye’de prefabrike sistemlerin kullanımı sana-
yi yapılarında artarken, konutlarda henüz sınırlı ölçülerde tercih
edilmektedir. AB’de % 25 oranında kullanılan prefabrike sistem-
lerin inşaat sektörü içindeki payı henüz % 8 seviyelerindedir. Sek-
törün bu anlamda önemli bir genişleme potansiyeli bulunmakta-
dır. Türkiye’de üretim kapasitesi 2,28 milyon m
3'
tür. Talebe bağlı
üretim yapıldığından stok üretimi yoktur ve beton prefabrike ya-
pıların dış ticareti çok zordur. Ancak bazı inşaat projeleri alan fir-
malar proje yüklendikleri ülkede tesis kurup orada üretim yap-
maktadırlar.
Prefabrike, özellikle zaman konusunda büyük avantaj sağla-
maktadır. 3 yılda bitirilmekte olan bir okul binasının inşası pre-
fabrike yöntemle 6 ayda bitirilebilmektedir. Konut üretiminde
prefabrike genelde yoktur ancak iş güvenliği yükümlülüklerinin
artması ile beraber büyük şehirlerde inşaat süresini kısaltmak
amacıyla büyük konut projelerinde prefabrike tekrar kullanılma-
ya başlanmıştır.
2016 YILI SEKTÖR PROFILI
PREFABRIKASYON
Firma Sayısı
138
İstihdam*
5.275
Üretim (2014)
1.693.908 m
3
İhracat
168,6 Milyon USD
İthalat
42,4 Milyon USD
*Türkiye Prefabrik Birliği Üye Şirket Çalışan Sayısı
PREFABRIKE BETON SANAYİ ÜRETİMİ
Kaynak: Türkiye Prefabrik Birliği
YILLAR
ÜRETİM (M
3
)
2005
1.440.141
2006
1.558.169
2007
1.752.003
2008
1.492.826
2009
939.752
2010
1.303.607
2011
1.596.857
2012
1.595.676
2013
2.022.984
2014
2.030.306
2015
1.693.908
YILLAR
İHRACAT DEĞIŞIM (%)
İTHALAT DEĞIŞIM (%)
2010
7.299.055
11,50
6.176.118
10,54
2011
8.715.054
19,40
7.631.534
23,57
2012
9.082.622
4,22
8.599.619
12,69
2013
10.402.535
14,53
8.808.498
2,43
2014
9.203.178
-11,53
7.853.203
-10,85
2015
8.351.288
-9,26
7.039.807
-10,36
DÜNYA PREFABRIKE YAPI İHRACATI VE İTHALATI
(2010-2015) (BIN USD)
Kaynak: International Trade Center
GTİP 9406 Kodlu Ürün
ÜRÜN TİPİ
KAMU SEKTÖRÜ
ÖZEL SEKTÖR
TOPLAM
Miktar m3
Payı %
Miktar m3
Payı %
Miktar m3
Payı %
ÜSTYAPI
1.282
941.206
56
942.488
56
ALTYAPI
201.500
12
237.033
14
438.533
26
ÇEVRE DÜZENİ
(Cadde Mobilyası)
125.278
7
155.745
9
281.023
16
SANTRİFÜJ BETON
DİREĞİ
31.864
2
31.864
2
TOPLAM
328.060
19
1.365.848
81
1.693.908
100
2015 YILI BETON PREFABRİKASYON TOPLAM ÜRETİMİNİN ÜRÜN TİPİ VE MÜŞTERİ BAZINDA DAĞILIMI
Kaynak: Türkiye Prefabrik Birliği
