78
Alüminyum
Ürün Adı*
İhracat
İthalat
2011 2012 2013/3 2011 2012 2013/
3 çeyrek
Birincil Alüminyum 112.864
81.484
50.521 2.353.232 2.110.921 1.656.421
İkincil Alüminyum 22.273 15.702
14.042 47.477 35.825 26.443
Alüminyum tozları ve
ince pullar
1.597
3.682
3.266 16.900 13.003 10.939
Alüminyumdan
çubuklar ve profiller
(ekstrüzyon)
628.828 614.284 459.214 45.194 41.535 52.801
Alüminyum teller
29.790 48.638
29.944 47.189 58.331 49.436
Hadde ürünleri
(saçlar, levhalar)
551.568 486.456 374.445 362.873 350.467 318.344
Folyo
191.686 230.133 180.955 149.013 141.366 121.688
Alüminyum borular
ve bağlantı parçaları
38.682 36.184
32.054 53.254 43.479 32.806
Alüminyum inşaat ve
inşaat aksamı
206.189 235.927 192.764 31.086 28.480 33.635
Alüminyum kaplar
2.016
1.788
1.747
519
1.093
580
Alüminyum halatlar,
kablolar
105.091 111.063
82.144
3.566 13.944 17.877
Alüminyumdan diğer
eşyalar
341.147 342.255 306.682 148.536 146.517 135.651
Toplam
2.231.731 2.207.596 1.727.778 3.258.839 2.984.961 2.456.621
Kaynak: International Trade Center
*76 GTİP numaralı ürünleri kapsamaktadır.
TÜRKİYE ALÜMİNYUM İHRACATI VE İTHALATI
(2010-2012) (Bin USD)
Alüminyum ihracatımız 2012 yılında 2,2 Milyar USD’dir. En çok ih-
racat yaptığımız ürünler ekstrüzyon çubuk ve profiller ile hadde
ürünleri olan sac ve levhalardır. Alüminyum sektöründe ihracata
yönelik çalışan üreticiler, çoğunlukla Avrupa, Asya ve Türki cum-
huriyetler pazarlarına satış gerçekleştirmektedir. 2012 yılında en
fazla ihracat yapılan ülkeler, alüminyum alt gruplarına göre de-
ğişiklik göstermekle birlikte, Almanya, İtalya, Irak, Yunanistan ve
İngiltere’dir.
2012 Yılı Sektör Profili
Alüminyum
Firma Sayısı
1.500
İstihdam
30.000
Üretim*
35.000 ton
Tüketim*
932.470 ton
İhracat
2,2 Milyar USD
İthalat
3,3 Milyar USD
* Birincil alüminyum
Dünyada çelikten sonra en çok üretilen malzeme olan alümin-
yum, inşaat sektöründe, özellikle çatı ve cephe kaplama, kapı ve
pencere, merdiven, iskele ve sera yapımlarında yoğun olarak kul-
lanılmaktadır. Bunların dışında, otomotiv, uçak ve vagon yapımı,
elektrik, ambalaj, taşıt komponenti, tel ve kablo üretimi, makine
ve makine elemanları ile metalurji alanlarında da kullanımı bu-
lunmaktadır. Günümüzde savunma sanayisinde de kullanılmaya
başlanmıştır.
Dünyada hala genç bir metal olarak kabul edilen alüminyumun,
korozyon dayanıklılığı yüksek, ömrü uzundur. Alüminyum, inşaat
sektöründe % 37 oranında kullanılmaktadır. Alüminyumun ter-
cih edilebilirliğinin en büyük nedenleri arasında; hafifliği, ömrü-
nün uzunluğu, dış etkenlere ve değişik iklim şartlarına karşı da-
yanıklılığı, kolay biçimlendirilebilmesi, düşük bakım maliyetleri,
renklendirilebilmesi ve teknolojik açıdan geniş ürün çeşitliliği gibi
özelliklere sahip olması bulunmaktadır.
Alüminyum sanayisi, birincil ve ikincil olmak üzere ikiye ayrılmak-
tadır. İkincil alüminyum, hurdadan elde edilmektedir. Üretim yön-
temlerine göre de alüminyum ürünleri, hammadde (külçe, biyet)
ve yarı ürünler (ara mallar) olan ekstrüzyon ürünleri (alüminyum
profiller, çubuklar, lamalar, filmaşinler), yassı ürünler (levha, şe-
rit, folyo), döküm ürünleri ve iletkenler olarak gruplandırılmak-
tadır.
Alüminyumun yeniden değerlendirilmesi sonucu elde edilen ikin-
cil alüminyuma olan talep, yüksek enerji maliyetleri ve çevreci
yaklaşımlara paralel olarak artmaktadır. İkincil alüminyum, birin-
cil alüminyumda harcanan enerjinin, yalnızca % 5’i kadarını tüket-
mektedir.
Günümüzde alüminyum hammaddesi üretiminde, bütün dünya ta-
rafından kullanılan 5 ana üretim aşaması vardır. Bunlar sırasıyla
boksit madeni işletmeciliği, boksit cevherinden alümina üretimi,
alüminadan elektroliz yolu ile sıvı alüminyum üretimi, sıvı alümin-
yumun alaşımlandırılarak dökülmesi, ekstrüzyon, haddeleme iş-
lemleriyle yarı ürün veya uç ürün üretimini kapsamaktadır.
Bu kademelerin hepsi bağımsız birer sanayi üretim koludur. Dün-
yada bu kademelerin tümünün bir arada bulunduğu tesis sayısı
çok azdır ve bu tip tesislere “entegre tesis” adı verilmektedir.