Basic HTML Version
57
Yapı Denetimi
Türkiye, afet ve deprem riskleri açısından yüksek risk grubu içerisinde-
ki ülkelerden biri olup, bu çerçevede tüm alt ve üstyapıların standart-
lara ve yönetmeliklere uyumu büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde 4708 sayılı Yapı Denetimi
Hakkında Kanun gereği kurulmuş olan Yapı DenetimKomisyonu önemli
bir işlev üstlenmiştir. Komisyonun başlıca görevleri, mimar ve mühen-
dislere denetçi belgesi vermek, yapı denetim kuruluşlarına izin belgesi
vermek, yapı denetim kuruluşlarının faaliyetlerini denetlemek, denet-
çi mimar ve mühendislerin sicil kayıtlarını tutmak olarak sayılabilir.
Yine aynı konu ile ilgili olarak yapı denetim sisteminin etkinleştirilmesi
amacıyla 2001 yılında Yapı Denetimi Hakkında Kanun çıkartılmıştır. Bu
kanun ile 2001 yılından itibaren 19 pilot ilde uygulanan yapı denetimi
1 Ocak 2011 tarihinden itibaren 81 ili kapsar hale gelmiştir. Böylece 2011
yılı Ocak ayından itibaren yapı denetimi zorunluluğu 81 ilde de uygulan-
maya başlamıştır. Yapı denetimini, Yapı Denetim Komisyonu tarafından
izin belgesi verilen özel denetimkuruluşları gerçekleştirmektedir.
Yapı denetim kuruluşlarının sayısı yapı denetim kanununun 2011
yılı başından itibaren 81 ilde uygulanmaya başlaması ile birlikte
artmaya başlamıştır. 2011 yılında 1.421 olan firma sayısı 2012 yılın-
da 1.720’ye, 2011 yılında 20.210 olan denetçi sayısı ise 2012 yılında
22.669 adede yükselmiştir. Kontrol elemanı sayısı ise 22.415’ten
27.484’e yükselmiştir. Yapı denetim şirketlerinin denetim faaliyet-
lerinde de genişleme yaşanmaktadır. 2011 yılında denetlenen top-
lam alan büyüklüğü 250,6 Milyon m
2
iken, 2012 yılında 346,1 Milyon
m
2
alan denetlenmiştir. 2012 yılında toplam iş sayısı 214.788 ol-
muştur. En çok denetleme işi yapılan iller sırası ile İstanbul, Anka-
YAPI DENETİM KURULUŞLARI FİRMA VE ÇALIŞAN SAYILARI (2013)
Kaynak: T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı Denetim Komisyonu Başkanlığı
Kontrol Elemanı
% 50
Denetçi
% 41
Yardımcı Kontrol
Elemanı % 6
Firma
% 3
YAPI DENETİMİ HİZMET BEDELİNE ESAS ORANLAR CETVELİ
ra ve İzmir olmuştur. Kocaeli, Antalya, Bursa ve Tekirdağ yüksek
denetleme işi yapılan diğer illerdir. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakan-
lığı’nın öngördüğü gibi imar yasasında yapılacak değişiklik ile ruh-
sat eksenli yapılaşmadan denetim eksenli yapılaşmaya geçiş hem
yapıların kalitesini artıracak hem de yapı denetim sektörünün iş
hacmini genişletecektir.
Yapılan hesaplamalar sonucunda; her bir il için yapı denetim faaliyeti
yapabilecek kuruluş sayısı 05 Şubat 2013 tarihi itibariyle yeniden belir-
lenmiştir. İllerde faaliyet gösteren yapı denetimkuruluşu sayısının, belir-
lenen sayıya tamamlanmak üzere yedek sırada bekleyen kuruluşlardan
sırasıyla tebligat yapılmak suretiyle yapılanmalarını tamamlamaları is-
tenmeye başlamıştır.
Yapı denetimkuruluşlarının sayısı yapı denetimkanununun2011 başından
itibaren 81 ilde uygulanmaya başlaması ile birlikte artmaya başlamıştır.
2011 yılında 1.421 olan firma sayısı 2013 yılında 1.644’e yükselmiştir. 2012
yılında 22.669 olan denetçi sayısı ise 2013 yılında 23.813’e yükselmiştir.
Kontrol elemanı sayısı ise 27.484’ten 29.265’e yükselmiştir.
Yapı denetim şirketlerinin denetim faaliyetlerinde de genişleme yaşan-
maktadır. 2012 yılında denetlenen toplam alan büyüklüğü 346,1 Milyon
m
2
iken, 2013 yılında 375,0 Milyon m
2
alan denetlenmiştir. 2013 yılında
toplam iş sayısı 228.968 olmuştur. En çok denetleme işi yapılan iller sı-
rası ile İstanbul, Ankara ve İzmir olmuştur. Kocaeli, Antalya, Bursa ve
Tekirdağ yüksek denetleme işi yapılan diğer illerdir.
İnşaat Yapım Süresi
Asgari Hizmet Bedeli Oranları (%)
0-6 ay
2,57
12 ay
2,71
18 ay
2,85
24 ay
3,00
30 ay
3,30
36 ay
3,63
42 ay
3,99
48 ay
4,39
54 ay
4,83
60 ay
5,31