Basic HTML Version
107
Hazır Beton
Hazır beton, yapısı itibariyle üretildiği lokasyonda tüketilmektedir.
Bu nedenle üretim ile tüketim aynı anlama gelmektedir. Bu ürü-
nün uluslararası ticareti olmamaktadır ve tüketim yapılacak yerde
terminallerin kurulması ile üretim yapılmaktadır.
Dünya hazır beton üretiminde Çin 1,11 Milyar m
3
ile 2012 itibariyle
ilk sırayı almaktadır. İkinci sırada 302,6 Milyon m
3
ile Hindistan,
225 Milyon m
3
ile üçüncü sırada ABD bulunmaktadır.
Türkiye, 93 Milyon m
3
üretimi ile Avrupa’nın en büyük, dünyanın en
büyük dördüncü üreticisi konumuna yükselmiştir.
Japonya, 92 Milyon m
3
ile beşinci sırada yer almaktadır. İzleyen
10 ülke içerisinde Rusya ve İsrail dışında 8 Avrupa ülkesi bulun-
maktadır.
Türkiye’de hazır beton üretimi artarken diğer Avrupa ülkelerinde
beton üretimi durağan bir seyir izlemiş hatta bazı ülkelerde ciddi
oranlarda azalmıştır. Beton üretimi İspanya’da 2009 yılında 49 Mil-
yon m
3
’ten 2011 yılında 30,8 Milyon m
3
’e, 2012 yılında ise dramatik
bir şekilde azalarak 21.6 Milyon m
3
’e gerilemiştir.
ÜLKELERE GÖRE KİŞİ BAŞI HAZIR BETON TÜKETİMİ (2012)
Kaynak: European Ready Mixed Concrete Organization (ERMCO)
2,00
1,50
1,00
0,50
0,0
ABD
Türkiye
Japonya
Almanya
Rusya
İtalya
Fransa
İspanya
Polonya
Birleşik Krallık
İsviçre
İsrail
Belçika
Avusturya
Hollanda
Çek Cumhuriyeti
Portekiz
Norveç
m
3
0,7
1,3
0,7
0,6
0,3
0,7
0,6
0,5
0,5
1,7
0,3
1,6
1,2
1,3
0,4
0,7
0,3
0,8
TÜRKİYE HAZIR BETON ÜRETİMİ (2006-2012)
Kaynak: Türkiye Hazır Beton Birliği
120,0
80,0
40,0
0,0
90,5
93,1
70,7
74,4
69,6
66,4
79,7
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Milyon m
3
Kişi başı tüketimlerde Türkiye birçok Avrupa ülkesini geride bı-
rakarak kişi başı 1.3 m
3
tüketime ulaşmıştır. Diğer bir ilginç veri
de Türkiye’de pompalama oranları ve tesis başına düşen üretim
miktarlarıdır. Türkiye’de tesis başı üretimler Avrupa’dan çok daha
fazladır. Ayrıca taşıma maliyetlerinin artmasından dolayı santral
sayısının da önümüzdeki yıllarda artacağı öngörülmektedir.
Beton, yapı sektörünün vazgeçilmez malzemelerinden biri olup
inşaat sektöründe en çok tüketilen malzemelerdendir. Beton,
doğal ve kolay elde edilebilir özelliğinin yanı sıra bilinçsiz şekilde
kullanıldığı takdirde hayati derecede önemli riskler taşımaktadır.
Kalitesiz beton kullanımını önlemek ve beton üretimini standarda
bağlamak amacıyla hazır beton tesisleri kurulmuştur. 1914 yılın-
da, ABD’de Ermeni asıllı bir Türkiye göçmeni hazır betonun trans-
mikser ile döküm yerine taşınmasına dair çalışmalarına başlamış,
tasarladığı transmikseri 1916 yılında beton endüstrisine sunmuş-
tur. Bu icat, hazır beton endüstrisinin Amerika’daki yaygınlığını ar-
tırmıştır. 1918 yılında ilk buharlı beton gemiler yapılmıştır. Ülke-
mizde 73 yıl sonra 1976 yılında ilk Ankara’da hazır beton üretimleri
başlamıştır.
1988 yılında standartlara uygun hazır beton üretimi ve kullanımı-
nın yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla Türkiye Hazır Beton Bir-
liği (THBB) kurulmuştur. THBB, 1991 yılında Avrupa Hazır Beton
Üreticileri Birliği (ERMCO) üyeliğine kabul edilmiştir. 1991’den
itibaren de ERMCO’nun yönetim, teknik ve çevre kurullarında yer
alarak, AB ülkelerinde uygulamalara katkı sunmakta ve teknik ge-
lişmeleri ülkemize kazandırmaktadır.
Türkiye’de beton üretimi her yıl artmaktadır. Türkiye Hazır Beton
Birliği’nin kurulduğu 1988 yılında üretim henüz 1,68 Milyon m
3
iken, 2012 yılında bu rakam 93,05 Milyon m
3
’e ulaşmıştır.
Beton üretimi Türkiye’deki ekonomik gelişmeye paralel olarak ar-
tış göstermiştir. 2000 yılından itibaren elle beton dökümü azalmış,
yerini hazır beton üretimi almıştır. Hazır beton, bilgisayar kontro-
lü ile istenilen oranlarda bir araya getirilen malzemelerin beton
santralında karıştırılması ile üretilen bir malzemedir. Bilgisayar
kontrolü ile üretilen beton standartlara uygun olarak hazırlanır.