Haliç - Karadeniz Sahra Hattı Canlanıyor

Birinci Dünya Savaşı yıllarında kurulan, Silahtarağa’dan başlayıp, Karadeniz kıyısındaki Ağaçlı’ya kadar ulaşan "Haliç - Karadeniz Sahra Hattı" yeniden canlandırılacak. 43 kilometrelik yol üzerinde su kemerlerinden, tarihi ağaçların arasından, köylerden geçilerek Karadeniz’e nostaljik bir yolculuk yapılacak. Anıtlar Kurulu’nun tescil işlemlerini tamamlamasından sonra projenin önümüzdeki yıl ihaleye çıkarılması bekleniyor.

Tren yolu, Birinci Dünya Savaşı yıllarında İstanbul’un elektriksiz kaldığı günlerde inşa edildi. 1914’te Haliç’in Kâğıthane’yle birleştiği noktada Silahtarağa Elektrik Santralı yapılmıştı ve çalıştırmak için kömüre ihtiyaç vardı. İngiltere’den ve Zonguldak’tan gemilerle kömür geliyordu ancak savaş sırasında deniz yolu artık güvenli değildi. İstanbul’u karanlıktan kurtarmak için Karadeniz’deki Ağaçlı’daki linyit kaynaklarına ulaşılması gerekiyordu.

İşte bu yıllarda Silahtarağa’ndan başlayarak Ağaçlı’ya kadar uzanan dekovil (Ray aralığı 60 santimetre veya daha az olan, arabaları buhar, hayvan veya insan gücüyle yürütülen küçük demiryolu) tren yolu yaptırıldı. Tren yolunun inşaatında Çorlu Amele Taburu çalışmıştı. Hatta seferler 1916 yılında başladı. 1956 yılına kadar aralıksız olarak çalıştı. Kömür üretimine son verilince, seferler durdu. Aradan yıllar geçti, tren yolu unutuldu.

1996 yılında Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Emre Dölen, tarihçi Mert Sandalcı ve dönemin Kâğıthane Belediyesi Basın Danışmanı Hüseyin Irmak’ın girişimleriyle demiryolunun yeniden günışığına çıkarılması için çalışma yapıldı. Kağıthane Belediyesi, ardından da İstanbul Büyükşehir Belediyesi devreye girdi. Demiryolu hattının izlediği güzergâh üzerinde turlar düzenlendi.

Demiryolu hattı, "Haliç-Karadeniz Sahra Hattı" olarak metropolitan planlarına da işlendi. Anıtlar Kurulu’na da demiryolu hattının tescil edilmesi için başvuru yapıldı. Tarihi hattının yeniden devreye sokulması için, 2009 başında ihaleye çıkılması planlanıyor.
Demiryolu hattı, aslına uygun olarak yeniden inşaa edildikten sonra, hizmete girecek. Tren yolu üzerine gezi alanları da kurulacak. Yol boyunca kemerler, köprüler, köyler, ormanlar, çiftlikler içinden geçilecek.

Bölgedeki Bizans ve Osmanlı kalıntıları yerinde görülebilecek. Hattın inşası sırasında, orman içindeki yol durduğu için ağaç kesilmeyecek. Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, "Nostaljik bir tren olarak çalışacak. Köylerin yerleşik alanlarında inilerek, o köyün kendi ürünlerini tanıtabileceği bir turizm hattı yapma niyetindeyiz" dedi.