p>12. Gayrimenkul Zirvesi ve ISTANBUL REstate Gayrimenkul Fuarı’nın ilk gününde, GYODER tarafından hazırlanan 100 sayfalık 'Gayrimenkul Sektör Raporu: 2023 Vizyonu' sonuçları GYODER Yönetim Kurulu Üyeleri Neşecan Çekici ve Cansel Turgut Yazıcı, tarafından gerçekleştirilen bir sunumla ilk defa kamuoyuyla paylaşıldı.
"Biz bugün burada sizlerle referans ve potansiyel senaryo açılımlarını paylaşacağız. En kötümser senaryoyu ise raporumuzda görebilirsiniz ancak sunumumuzda yer vermedik. Öngörülerimizi üç başlık altına değerlendirerek sektörün geleceğine 360 derecelik bir bakış getireceğiz. İlk bölümde gayrimenkul sektöründe belirleyici olan ekonomik ve sosyal göstergeleri senaryolarımız ile birleştireceğiz. İkinci bölümde bunu endüstrinin alt kırılımlarına yayıp, Kentleşme-Konut; Perakende, Ofis, Turizm ve Lojistik başlıkları ile irdeleyeceğiz. Son bölümde ise ortak bir çıkarım elde edecek ve Türkiye Gayrimenkul Sektörü Vizyonunu Ortaya koyacağız" diyen Neşecan Çekici ve Cansel Turgut Yazıcı'nın anlatımıyla 2023 vizyonu şöyle:
Türkiye büyüyor
Geleceği değerlendirmek için geçmişi doğru analiz etmek gerekir. Türkiye ekonomisi 2001-2011 yılları arasında iki kriz yılı çıkarıldığında ortalama yüzde 6, dahil edildiğinde yıllık yüzde 4.4 büyüme performansı göstermiştir. Sadece bir kriz yılı dahil edildiğinde ise yüzde 5.4 büyüme performansı gösterdiği görülmektedir. Türk ekonomisinin 10 yıllık geçmişi incelendiğinde, yıllık büyümenin ortalamaya uygun olarak yüzde 5 seviyesinde süreceği söylenebilir. Referans senaryoda ise buna bir puan eklenerek yüzde 6 büyüme öngördük. Hükümetin 2023, 2 trilyon dolarlık milli gelir hedefi ise yıllık yüzde 8.3 büyüme hedefini barındırmaktadır. Biz buna potansiyel senaryo diyoruz. Her iki senaryonun ortak yönü, ülkedeki ekonomik büyümenin hız kesmeden süreceği ve Türkiye’nin dünyanın sayılı ekonomilerinden biri haline geleceği yönünde...
2023'te 84 milyon nüfus
Bugün yaklaşık 75 milyon olan Türkiye nüfusunun 2023 yılında 84 milyona çıkması bekleniyor. Bu artışın paralelinde referans senaryoya göre kişi başına düşen gelirin 18 bin 500, potansiyel senaryoya göre ise 24 bin dolar seviyesine ulaşması öngörülüyor.
Yoksul sayısı azalacak
2002’den bugüne gelir grupları dağılımında iyileşme olduğu görülüyor. 2023’e kadar gruplar arası dengeli iyileşme devam edecek. Yoksul sayısı azalacak, orta sınıf genişleyecek. Gelişmiş ülke seviyesine daha da yaklaşan bir Türkiye göreceğiz. Mutlak nüfus gelişmelerinde temel belirleyici unsur demografik göstergelerdir. İkinci aşamada bu verilere birlikte göz atalım...
Nüfus artış hızı azalıyor
2010 yılında yüzde 1‘ler seviyesinde olan “net nüfus yenileme hızının” 2023 yılında yüzde 0.95’e düşeceği bekleniyor. Sonuç olarak nüfusumuz artmaya devam ediyor; ama nüfus artış hızı azalıyor. Erkek nüfusu kadın nüfusundan az bir miktar daha fazla. Doğum oranları da bunu doğruluyor. Fakat 2023'e gittiğimizde, erkekle kadın nüfusu eşitleniyor. Türkiye’de demografi ve nüfus göstergeleri bölgeler ve iller bazında önemli farklılıklar gösteriyor. Bu durum gelecekte de devam edecek. 2023 yılına kadar toplam 6 ilimizin mevcut nüfusunun yarım milyon kişinin üzerinde artması bekleniyor. Bu şehirler İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara, İzmir ve Antalya. Bahsettiğimiz şehirler sizin de bildiğiniz gibi bugün ülkemizin en önemli metropolleri konumunda.
Teşvik paketiyle nüfusu azalan bölgeler kesişiyor
Burada görebileceğiniz gibi özellikle Türkiye'nin kuzeydoğu ve orta Anadolu bölgelerinde nüfusta durağanlık veya azalma olduğu tespit ediyoruz. Mutlak nüfus sayısına göre en fazla azalma gösterecek ilin Erzurum olduğunu gördük. Sırasıyla Muş, Yozgat ve Sivas da nüfusu azalmakta olan en yüksek iller. Bunun neden olabileceğini araştırdık. Bu illerdeki iç göçün büyükşehirlere ve yakın Anadolu büyükşehirlerine olduğunu anladık. Hükümetin yeni açıkladığı teşvik paketini bölge haritaları ile kıyaslandığımızda daha yüksek teşvik verilen bölgelerin nüfusu azalan illerle büyük ölçüde kesiştiğini görmekteyiz. Toplam bilançoya baktığımızda 45 ilin nüfusunda artıtığını, 17 ilin nüfusunun aynı kaldığını, 19 ilde ise azalma olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki 10 yıl büyük şehirlere ve farklı Anadolu şehirlerine iç göç devam edecek.
Kentleşme oranı yüzde 84 olacak
İller ve nüfus dağılımlarındaki farklılık kentleşme kavramında da çeşitli değişiklikler yaratıyor. Türkiye'nin kentleşme oranı büyümeye devam ediyor. Bugün itibariyle kentleşme oranı yüzde 76.8’e ulaşmış durumda. 2023 yılında bunun yüzde 84 olacağını tahmin ediyoruz. Önümüzdeki 10 yıl kentleşme için iyi bir fırsat dönemi. Ancak göç kaynaklı konut talebinin 2025'ten itibaren doyacağını bu vesile ile söylemek mümkün.
|