Uzun süredir gündemde olan köprü ve otoyolların özelleştirilmesi için düğmeye
basıldı. Daha önce Danıştay engeline takılan özelleştirme için gerekli hukuki
altyapı hazırlandı. Özelleştirmelere imkân veren Karayolları Genel
Müdürlüğü'nün Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun Tasarısı Taslağı,
Başbakanlık'a gönderildi. Böylece Karayolları Genel Müdürlüğü'nün iki yıldır
özelleştirmeyi beklediği Fatih Sultan Mehmet ve Boğaziçi köprüleri ile 9
otoyol projesinin özel sektöre devrinin de önü açılacak. Bu projelerin
2010 yılında yeniden ihale sürecine gireceği ifade edildi. Tasarı taslağı
Bakanlar Kurulu'nda ele alındıktan sonra Meclis'e gönderilecek ve
yasalaştırılacak. Yetki Özelleştirme
İdaresi'nde
Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER), 9 otoyol ve 2 boğaz köprüsünün işletme
hakkı devri yöntemiyle 31 Aralık 2008'e kadar özelleştirilmesine yönelik ÖYK
kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması için Danıştay'da dava açmış ve
yürütmenin durdurulmasına karar verilmişti. Gerekçe olarak ise özelleştirme
sürecinde ilgili yasalarda buna olanak tanıyacak değişikliklerin yapılması
gerektiği, otoyol ve köprü özelleştirmelerinin kapsam ve sınırlarının yeniden
tanımlanması ve özelleştirme sonrasında işletici ile kamu otoritesinin yetki ve
sorumluluklarının belirlenmesi gerektiği vurgulanmıştı. Bu nedenle Karayolları
Genel Müdürlüğü'nün yetkilerini belirleyen kanun tasarısı taslağı hazırlandı ve
nihai aşamaya da geldi. Tasarı taslağına göre, erişme kontrollü karayolları,
otoyollar, köprüler ve bu yollarda bulunan bakım ve işletme tesisleri, hizmet
tesislerinin özelleştirilmesi ÖİB tarafından gerçekleştirilecek.
İhaleleri kazananlar ile imtiyaz sözleşmesi imzalanacak. Karayolları Genel
Müdürlüğü'nün özelleştirilecek otoyol ve köprü listesine yenilerini ekleme hakkı
da bulunuyor. Önceki ihale sürecinde işletme hakkı devri modeli düşünülmüş ve
imtiyaz sözleşmesi süresinin de 20-25 yıl olması planlanmıştı. Yine aynı
yöntemin uygulanması üzerinde durulduğu ifade edildi. 6
milyar dolar gelir bekleniyor
Tasarı taslağında; özelleştirmeden elde edilecek gelirlerin ÖİB tarafından
yapılacak harcama ile giderler düşüldükten sonra kalan miktarı genel müdürlüğün
Merkez Bankası nezdindeki hesabına aktarılacak. Tasarı ile genel bütçe
kapsamındaki Karayolları Genel Müdürlüğü özel bütçeli idareler sınıfına da
alınarak, tüzel bir kişilik kazandırılıyor. 2008 yılında özelleştirmesinin
tamamlanması hedeflenen 9 otoyol projesi ile İstanbul'daki 2 boğaz köprüsü
özelleştirmesinden ise yüksek bir özelleştirme geliri elde edilmesi bekleniyor.
ÖİB, 2007-2008 döneminde ilk etapta 6 otoyol ile 2 boğaz köprüsünün
özelleştirilmesine yönelik bir paket hazırlamış ve bu paketten en az 5-6 milyar
dolarlık gelir elde edilmesi öngörülmüştü. Diğer otoyol projeleri ile birlikte
elde edilebilecek gelirin 10 milyar dolara dayanması bekleniyor. İhalelere yerli
ve yabancı birçok şirketten ise talep gelmesi bekleniyor.
Geçiş ücreti ödemeyene ağır para cezası geliyor
Geçiş ücreti olan otoyollarda ücret ödemeyip kural ihlali yapanlara uygulanan
ceza da hukuki altyapıya kavuşuyor. Tasarı taslağına göre, geçiş ücretlerini
ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine, genel müdürlükçe o
güzergâhın en uzun mesafesine ait geçiş ücreti ile birlikte ücretin 10 katı
oranında idari para cezası uygulanacak. Bugüne kadar bakanlık tarafından
belirlenen oranda uygulanan cezalara karşı birçok dava açılmıştı. Şimdi hukuki
altyapısı olması nedeniyle, kural ihlali yapanların bu parayı ödemesi artık şart
olacak. Neler ihale edilecek
* Fatih Sultan Mehmet Köprüsü * Boğaziçi Köprüsü *
Edirne-İstanbul-Ankara Otoyolu * Pozantı-Tarsus-Mersin Otoyolu *
Tarsus-Adana-Gaziantep Otoyolu * Toprakkale-İskenderun Otoyolu *
İzmir-Çeşme Otoyolu * İzmir-Aydın Otoyolu * Gaziantep-Şanlıurfa Otoyolu
* İzmir Çevre Otoyolu * Ankara Çevre Otoyolu
|