Uluslararası Frontinus Cemiyeti Başkanı Prof. Dr. Hans
Mehlhorn, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Kültür ve
Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'a yazdığı
mektupta, İzmir'in Bergama ilçesinde inşa edilen Yortanlı Barajı'nın su
toplamaya başlamasıyla, Roma döneminden kalan en iyi korunmuş termal tedavi
merkezi olma özelliği taşıyan 1800 yıllık Allianoi Antik
Kenti'nin sular altında kalacağını ifade ederek, yardım
istedi.
Almanya'nın Bonn kentinde 34 yıl önce kurulan ve kurulduğu günden bu yana su
temini, hamamlar, kanalizasyon, enerji ve boru hattı teknolojisi tarihi
konularında bilimsel araştırmalarda bulunan Uluslararası Frontinus Cemiyeti'nin
Başkanı olan Prof. Dr. Mehlhorn, tarihi Allianoi Antik Kenti ile ilgili
''açık mektup'' kaleme aldı.
Prof. Dr. Mehlhorn, mektubunda, Başbakan Erdoğan ve Bakan Günay'a hitaben
''Bu emsalsiz kültür anıtının kurtarılması için son anda inisiyatifinizi
kullanmanızı rica ediyoruz. Söz konusu baraj devreye sokulmadığı takdirde
dünyaya, ülkenizin muhteşem tarihine de ışık tutan, Roma dönemine ait çok önemli
bir tarihi eseri armağan etmiş olacaksınız'' dedi.
Cemiyetin, su tedariki ve boru hattı teknolojisi olmak üzere teknoloji
tarihine katkıda bulunmayı kendine görev edindiğini bildiren Mehlhorn,
M.S. 1. yüzyılda Roma İmparatorluğunda tanınan en
yüksek hidrolik mühendisi olan Sextus Julius Frontinus'u örnek
aldıklarını ifade etti.
Türkiye'de gerçekleştirilen 11. Uluslararası Cura Aquarum
Sempozyumu'nun organizasyonuna katkıda bulunduklarını kaydeden
Mehlhorn, ''Bu 8 günlük sempozyum süresi içinde üyelerimizin birçoğu ile
Allianoi'yi de ziyaret etme fırsatı bulduk. Bu muhteşem tesisin boyutu, kalitesi
ve günümüze kadar ulaşmış hali karşısında adeta büyülendik'' ifadelerini
kullandı.
Mehlhorn, ''Bu olağanüstü, dünya çapında başka emsali olmayan, Roma
dönemi kaplıca ve hamam kültürüne tanıklık eden bu eserin''
korunmasıyla ilgili endişe duyduklarını belirttiği mektubunda şunları da
kaydetti:
''Yortanlı Barajı'nın su toplamaya başlamasıyla bu kültür anıtı yok olup bir
daha gün ışığına çıkmayacaktır. Bununla birlikte, Türkiye, yakın bir zamanda
Bergama ve Allianoi'ye çok daha fazla turist kazandıracak kültürel ve turistik
bir çekim alanından da yoksun bırakılmış olacaktır. İşte bu nedenle sayın
Başbakanım, Frontinus Cemiyeti olarak sizden, bu emsalsiz
kültür anıtının kurtarılması için son anda inisiyatifinizi kullanmanızı rica
ediyoruz. Söz konusu baraj devreye sokulmadığı takdirde, dünyaya, ülkenizin
muhteşem tarihine de ışık tutan, Roma dönemine ait çok önemli bir tarihi eseri
armağan etmiş olacaksınız.''
Kazı başkanı Yaraş'ın açıklaması
Bu arada, Allianoi Antik Kenti'nde yürütülen kazı çalışmalarının başkanı ve
Trakya Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Klasik
Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet Yaraş, antik
kentin sular altında kalmaması için yurt içi ve yurt dışından desteklerin devam
ettiğini bildirdi.
Prof. Dr. Hans Mehlhorn'un, Başbakan ve Kültür ve Turizm Bakanı'na açık
mektubuna destek verdiğini ifade eden Yaraş, şöyle konuştu:
''İhalelerle oldu bittiye getirilen ve hiçbir bilimsel ve hukuksal dayanağı
olmayan Allanoi'yi katletme projesine, bugüne kadar imza atanlar, göz yumanlar,
sessiz kalanların sadece tarih önünde vicdanları ile baş başa kalmayacaklarını
da bilmeleri gerekir. Dünya döndükçe Allianoi konusu her zaman önlerine gelecek.
Dün Zeus Sunağını, 'gavur eseri' diye veren insanlar, bugün
bunun ne kadar ahmakça bir iş olduğunu görüyor ve eleştiriyorsa, yarın da bu
kararlara imza atanları, göz yumanları çocuklarımız, tarih layık oldukları
yerlere koyacak. Ve bugün bu mektupları yazanlardan, on yıldır Allianoi'nin geri
dönüşü olmayacak şekilde katledilmesinin yanlış olduğunu gören, haykıran
Allianoi Girişim Grubu'ndan özür borçları olacak.''
Yaraş, Prof. Dr. Mehlhorn'un mektubunun, Başbakanlık ile Kültür ve Turizm
Bakanlığına ulaştırıldığını sözlerine ekledi.
Allianoi
Antik yazarlardan Aristides'in ''Hieroi Logoi'' isimli eserinde de anılan,
Roma döneminden kalan en iyi korunmuş termal tedavi merkezi olma özelliği
taşıyan 1800 yıllık Allianoi Antik Kenti, İzmir'in Bergama ilçesinin 18
kilometre kuzeydoğusunda ve Paşa Ilıcası olarak anılan merkezde yer alıyor.
1998'den bu yana kazı çalışmaları yapılan antik kentin MÖ 2. yüzyılda
kurulduğu, bölgede, MS 2. yüzyıldaki Hadrian Dönemi'nde büyük bir bayındırlık
hareketi yaşandığına dair tespitler bulunuyor. Doğu Roma döneminde kısmen
yerleşime sahne olan antik kent, Anadolu mozaiğinin en güzel parçalarından biri
olarak değerlendiriliyor.
Allianoi, Türkiye'de sağlam kalmış, halen kullanılabilecek sıcak suyu olan,
dünyanın doğa tarafından en iyi korunmuş sağlık yurtlarından biri olarak
tanımlanıyor.
Uzmanlar, kentin, halen sıcaklığı 45-47 derece olan termal suyu, sağlık ve
kültür turizmine hizmet edebilecek olanaklarıyla ekonomiye büyük katkıda
bulunacak zenginlikte olduğunu belirtiyor. (AA)
|