|
ürkiye’de enflasyon 2011 yılında yüzde 10 oranında gerçekleşti. Aynı
oranda büyüyen emlak sektöründe özellikle ticari gayrimenkullerde yıllık büyüme
oranı yüzde 10 oldu. Altın Emlak Genel
Müdürü Hakan Erilkun, Avrupa ülkelerinde ekonomik gelişme
hızının düşmesinin yatırımcı kitlenin ilgisini Türkiye’ye yönelttiğinin altını
çizerek, 2012’de özellikle ofis projelerinin rağbet göreceğini ve Basın
Ekspres Yolu başta olmak üzere yeni iş merkezlerinde kiralama
fiyatlarının yüzde 20’ye varan oranlarda artış göstereceğini söyledi.
2011’in yıldızı ‘konut’
2011’i çok hareketli ve verimli geçiren emlak sektöründe 2011’in yıldızının
‘konut’ olduğunu vurgulayan Erilkun, 2011’in birinci çeyreğinde yaklaşık 92 bin
konut satışı gerçekleştirildiğini söyledi. 2010 yılının ilk çeyreğinde bu
rakamın yaklaşık 86 bin olduğunu hatırlatan Erilkun, ilk çeyrekte yüzde 6’lık
bir büyüme görüldüğüne dikkat çekti. Emlak sektörünün en hareketli iki
döneminden biri olan Nisan – Haziran döneminde en hızlı büyüme grafiğine
ulaşıldığını belirten Erilkun şöyle devam etti:
"2010 yılı Nisan-Haziran döneminde 90 bin 900 olan konut satışlarında bu
rakam 2011 Nisan-Haziran döneminde yüzde 18’lik bir artışla 108 bini aştı.
Özellikle büyükşehirlerde yaz döneminde konut satışlarının nispeten yavaşlama
tablosu 2011’de yaşanmadı. 2010 yılı yaz döneminde 102 bin konut satıldı. Bir
önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 21,57 oranında artış gösterdi. 2011’in
son çeyreğinin de bundan farklı olmayacağı
açıktır"
 Türkiye’de 11 yeni AVM açıldı
Ticari emlakta özellikle yılın ilk yarısında yaşanan olumlu ekonomik
göstergelerle paralel olarak Haziran – Aralık 2011 döneminde ticari emlakta
büyük bir hareketlilik yaşandığının altını çizen Erilkun şunları söyledi:
“2011 yılının ilk döneminde tüketim harcalamalarında büyük bir artış
görülmeye başlandı. Bu oran bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 20 civarında.
Artan satın alma gücünün harcamalara yansımasıyla ülkemizde perakende sektörü
olağanüstü bir canlılık yaşayınca özellikle yabancı yatırımcıların Türkiye’ye
ilgisi artmaya başladı. Nitekim 2011’in ikinci yarısında Türkiye’de 11 adet yeni
AVM açıldı. AVM cirolarındaki ciddi artışın nedeni de işte budur. Bunun sonucu
olarak Türkiye’de AVM’lerde toplam pazarlanabilir alan 7 milyon metrekareye
yaklaşmıştır. Bu gelişmenin kiralamaya etkisi de şaşırtıcıdır. Geçtiğimiz yıl,
AVM çokluğu ve pazar potansiyelinin çok fazla bölünmesinden dolayı yaşanan
maliyet krizi ile pek çok AVM’nin, kiracılarla kira değil cirodan pay şeklinde
anlaşmaya gittiğini, bazı AVM’lerde kira bedellerinde artış yerine ciddi oranda
düşüşler yaşandığını ve pek çok AVM’de kiracıların AVM’yi terk etmelerine kadar
varan ciddi problemler yaşandığı görülmüştü. Bu yılki şaşrtıcı olumlu ivmeden
ötürü AVM kiralarında ciddi meblağlara ulaşılmaktadır.”
İş
merkezlerinde lokasyon değişikliği gerçekleşmeye başladı
Erilkun, 2011 yılının ilk çeyreğinde iktisadi faaliyetlerin kuvvetli
sürmesine bağlı olarak İstanbul ofis piyasasında canlanmanın devamı yaşandığını
söyledi. Erilkun, reel kesimin yüksek beklentileri ve yabancı yatırımcıların
artan ticari emlak ilgisi ile birlikte kiracı talebinde hissedilir bir artış
yaşandığını vurgulayarak, “ buna paralel olarak işlem sayısı ve ciro bazında
ciddi bir yükselme görüldü” dedi. Yılın ilk döneminde yeni ofis arzlarının
artışının görüldüğüne de değinen Erilkun, 62 bin metrekarelik yeni arz
gerçekleştiğini söyledi. Erilkun şöyle devam etti:
“2011’in ilk altı ayında yaşanan bu sıcak gelişmeler sonucunda A sınıfı
ofislerde boşluk oranı yüzde 8,5, B sınıfı ofislerde ise yüzde 7,5’a kadar
gerilemiştir. Kiralama açısından bakıldığında, ‘Merkezi İş Alanı’ olarak
adlandırdığımız bölgelerde 2011’in ilk yarısında ciddi oranda bir artış
yaşanmadı. A sınıfı ofislerde metrekare kira fiyatı 30 dolar civarındayken bu
rakam B sınıfı ofislerde 16 dolar civarında seyretti Bu yöndeki talepler artık
köklü merkezlerin dışında, yeni yapılanmasıyla modern iş alanı haline gelen
Basın Ekspres Yolu gibi alanlara kaymaya başladı. Bu bölgelerde özellikle Vizyon
Park gibi İstanbul’un ofis ihtiyacına tam kapasite hizmet verecek yeni ve modern
iş merkezlerinin yapılması ve A sınıfı kurumsal firmaların talebiyle hızla
dolması; İstanbul’un iş merkezinde lokasyon değişikliğinin gerçekleşmeye
başladığını gösteriyor.”
 Yeni iş merkezlerinde kiralar
yüzde 20 artacak
Erilkun, 2012 yılında devletin almakta olduğu hızlı ekonomik tedbirlerle
emlak sektöründe makro açıdan riski minimize edeceğini söyledi. Bu durumun emlak
sektörüne olumlu olarak yansıyacağını belirten Erilkun, “Rekabeti keskin hale
getirecek” dedi. Erilkun, 2012 değerlendirmelerine ilişkin şunları söyledi.
“Gerek konut gerekse ticari emlakta gerçekten iyi olanın kazanacağı piyasa
koşullarının oluşacağı bir yıl olacak. Konut projelerinde, projenin ana akslara
yakınlığı ve niteliği ilk faktör olarak öne çıkacak, bu alanda satışların
tamamlanması çok ciddi ve akılcı satış stratijelerinin uygulanmasına bağlı
olacak. Özellikle birbirine eşdeğer nitelikteki onlarca proje, fark yaratabilmek
için uğraş verecek. Ticari piyasada ise olumlu ekonomik göstergelerin devlet
müdahaleleriyle sürmesi şarttır. 2012’de asıl olarak ofis projelerinin rağbet
göreceğini ve Basın Ekspres Yolu başta olmak üzere yeni iş merkezlerinde
kiralama fiyatlarının yüzde 20’ye varan oranlarda artış gösterecektir.”
|
